SEYDİKEMER DE TARIMIN BU HAFTAKİ KONUSU MISIR TARIMI
Mısır, genellikle nemli iklim bölgelerini tercih eden, tek yıllık doymamış yağ grubunda olan bir tarla bitkisidir. Tanesinde bulunan ham yağ yulaftan sonra en yüksek değer veren besin maddesidir. Kökeni Meksika ve Orta Amerika’ya dayanmaktadır. 1600 yıllarında Suriye vasıtasıyla Mısır üzerinden İstanbul’a Mısır Buğdayı veya Mısır Darısı ismiyle gelmiştir. Daha sonraları kısaltılarak Mısır adını almıştır. Mısırın sınıflandırılmasında kullanılan değerler; koçan şekli, tane şekli ve iriliği, sıralar arası açıklık, koçan ucundaki boşluk ve somak rengine bakılarak yapılır.
Mısır içerdiği vitamin ve mineraller ile sağlık açısından oldukça faydalıdır. Bir potasyum deposu olmasının yanında yüksek oranda karbonhidrat içermektedir. Protein açısından da zengin olmakla birlikte bir miktar sodyumda içerir. Kalsiyum açısından çok zengin olmamasına rağmen vücudun ihtiyacı olan bir miktar kalsiyumu da karşılayabilir.
Ülkemizde mısır yetiştiriciliği yapılan alanlar her yıl önemli derecede artmaktadır. Hayvan beslenmesinde olduğu kadar önemli bir sanayi bitkisi olan mısır, ülkemizin hemen hemen her yöresinde sulu tarım koşulları altında yetiştirilebilmektedir. Birinci ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilme imkanına sahip olan mısır bitkisi diğer tarla bitkilerine özellikle pamuk bitkisine oranla daha kısa gelişme dönemine sahip çeşitlerle dane mısır olarak yetiştirilebildiği gibi silajlık mısır olarak da hayvan yemi olarak yetiştirilebilmektedir.Ayrıca Mısır hasadından sonra toprak yüzeyinde kalan mısır saplarının uygun bir parçalayıcı ile parçalanarak toprağa karıştırılması ile toprağa organik madde kazandırılmış olur.
Tüik verilerine göre ülkemizde mısır ekim alanı; 6.800.192 da, Muğla ilinde toplam 22.121 da, ilçemiz Seydikemer’de 891 da alanda mısır tarımı yapılmaktadır.
T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Türkiye Tarım Havzaları Üretim Ve Destekleme Modeli Fark Ödemesi Destekleri Mısır bitkisi için; Dane Mısır 2 Krş/Kg şeklinde belirlenmiştir.
Seydikemer Ziraat Odası olarak bölgemizde tavsiye ettiğimiz mısır çeşidi; Agromar firmasının Colonia çeşididir. Colonia; FAO 650 olum grubundadır. Tüm bölgelerimizde ana ürün silajlık amaçlı mısır ekimlerine uygundur. Sonbahar ilk donlarının geç düştüğü bölgelerde 2.ürün ekimlerine de uygundur. Yüksek silaj verimine sahiptir. Selüloz değeri düşük olup, büyük baş beslemesinde verimliliği artırır. Silajın hazmolunabilirliği mükemmel olup, tüketilen silajın tamamı kullanılır.Bilinen yaprak ve sap hastalıklarına yüksek derecede toleranslı/dayanıklıdır. Koçan / sap oranı oldukça yüksektir. Metabolik enerji değeri en yüksek silajlık mısır çeşidimizdir. Silajın içerisinde bol dane bulunmaktadır.
Mısır Bitkisinin Toprak İsteği; Mısır bitkisinin toprak seçiciliği fazla değildir. Uygun ve zamanında işlenen ve gerekli bitki besin maddeleri verilen değişik tip topraklarda mısır başarıyla yetiştirilebilir.
Toprak Hazırlığı;Ana Üründe Toprak Hazırlığı: Ana ürün mısır için en iyi tohum yatağı, ilk sürümü derin sürüm ile başlayan toprak işleme sistemidir. Derin sürüm işlemi, dip kazan, kulaklı pulluk, diskli pulluk ve çizel gibi toprak işleme aletleri ile yapılabilir. İkinci Ürün Mısır Yetiştiriciliğinde Toprak Hazırlığı: ülkemizde iki şekilde yapılır. 1-Toprak pullukla derin sürüldükten sonra tohum yatağının hazırlanmasıdır. 2-Toprak işlemesinde pulluğun devreden çıkarılarak, goble, diskaro, rotatiller, rotavatör vs. aletlerle tohum yatağının hazırlanmasıdır.
Ekim Zamanı; Mısırın ana ürün olarak ekilmesi halinde Nisan ayı ortası ile Mayıs ayının ilk haftası arasındaki ekilişlerin en uygun olduğu, ll.ürün ekilişlerinde ise buğday hasadından hemen sonra ve en geç Temmuz ayı başına kadar ekim işleminin gerçekleştirilmesi gerektiği belirlenmiştir.
Ekim Derinliği ve Dekara Atılacak Tohum Miktarı; Ekim derinliği ana ürün için 5-6 cm., II üründe 6-8 cm. olmalıdır. Dekara atılacak tohum miktarı ise çeşitlerin bin dane ağırlığına göre değişmekle beraber 2-2,5 kg /da tohum yeterli bitki sıklığını sağlamaktadır. Ana ürün için 70*25 cm. , II ürün için ise 70*20 cm. sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinde olmalı; yani erkenci ve kısa boylu çeşitler için 7000 bitki/da, geççi ve uzun boylu çeşitler içinde 6000 bitki /da olmalıdır.
Sulama; Mısır tarlalarında toprağın yapısına bağlı olarak değişmekle birlikte aşağıda verilen dört dönemde topraktaki nem düzeyi mutlaka tarla kapasitesine çıkartılmalıdır. 1. Birinci ara çapası ve seyreltmeden sonra bitki boyu 10-15 cm olduğunda, 2. İkinci azotlu gübrenin verilmesinden sonra,
3. Tepe püskülü çıkarmadan 4-5 gün önce, 4. Süt olum devresinde tane doldurmayı sağlamak için sulama mutlaka yapılmalıdır.
Gübreleme Önerisi;
Seydikemer ziraat odası olarak Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Araştırma Laboratuvarı Merkezine toprak örneklerini gönderiyor ve analiz sonuçlarına göre gübreleme tavsiyesinde bulunuyoruz.
Aşağıdaki tabloda dekara alınan ürün miktarına göre örnek olarak verilmiştir.
Gübreleme
Zamanı Gübre Cinsi
Kg/da Dane Ürün Kg/da (Silaj ton/dekar)
Dane 1000-1200
Silaj 6-7 Dane 1200-1400
Silaj 7-8 Dane 1400-1600
Silaj 8-9 Dane 1600++
Silaj 9++
Taban Gübre
(Ekim Öncesi) 15-15-15+Zn 72 80 88 96
Üst Gübre
(40-50. gün) Üre 26 29 32 34
Üre
ve
A.N. (%33) 16 19 22 24
14 14 14 14
Hastalık ve Zararlılar;
Hastalıklar: Kök, sap ve dane çürüklükleri, Mısır rastığı (Ustilago maydis), Helminthosporium yaprak yanıklığı (H. turcicum, H.maydis)
Zararlılar:Mısır koçan kurdu (Sesamia spp.), Mısır sap kurdu ( Ostrinia spp.), Yeşil kurt (Heliothis armigara Hb), Çizgili yaprak kurdu (Spodoptera Hbn), Mısır yaprak biti (Aphidis maidis Fitch.), Kırmızı örümcek (Tetranychus spp.)
Arif Demirci
Ziraat Mühendisi
Seydikemer Ziraat Odası Tarım Danışmanı
0252 656 17 00